Balıkesirin ilçesi, batı Anadolu bölgesinde verimli topraklara, uygun iklim koşullarına, Marmara ve Ege denizlerine kıyısı olması gibi özelliklerle tarih boyunca çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Balıkesir yöresi, Kalkolitik çağın sonlarında Balkanlardan gelen göçmenlerin yerleşimine sahne olmuş ve Tunç Çağında Troia kültürünün etki alanına girmiştir.
Misi ismiyle anılan Misyalılar, bölgenin ilk bilinen sakinleri olarak Frigler, Persler, Büyük İskender ve Bergama Krallığı egemenlikleri altında yaşamışlardır. Hitit İmparatorluğu döneminde Assua olarak adlandırılan bölge, M.Ö. 1200’lerde deniz kavimlerinin göçüne sahne olmuş ve Lidya Devleti’nin hâkimiyetine geçmiştir. Pers istilasının ardından Büyük İskender’in egemenliği altına girmiştir.
Balıkesir ve çevresi Mysia bölgesi olarak adlandırılmış, Büyük İskender’in ölümünden sonra Bergama Krallığı’nın hâkimiyetinde kalmıştır. Roma İmparatorluğu’nun Asia Minör eyaletine bağlanan bölge, İmparator Hadrianus’un emriyle Balıkesir kenti kurulmuş ve kent, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir yerleşim merkezi olmuştur.
İslam’la tanışması H.z. Muhammed döneminde gerçekleşen bölge, 1071 Malazgirt Savaşı ile Türk egemenliğine girmiş, Karesi Beyliği’nin kuruluşuyla bağımsızlığını ilan etmiştir. Türkmen akınları ve Moğol baskısı sonucunda Batı Anadolu tekrar Türk egemenliğine geçmiş, Karesi Beyliği bölgenin hakimi olmuştur.
Osmanlı döneminde Karesi Beyliği, Osmanlı Devleti’nin kuruluşuna güç katmış, Rumeli’nin fethinde etkili olmuştur. Balıkesir, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde önemli olaylara tanıklık etmiş, 93 Harbi’nde asker göndermiş ve depremle mücadele etmiştir. 1. Dünya Savaşı sonrasında işgale uğramış, ancak Kuvayı Milliye’nin kuruluşuyla düşman işgalinden kurtulmuştur.
Cumhuriyet döneminde, 1926’da alınan bir kararla “Karesi” ismi değiştirilerek “Balıkesir” olarak adlandırılmıştır. Günümüzde ticaret ve ekonomisiyle öne çıkan Balıkesir, tarihi süreçte yaşadığı zorluklara rağmen Türkiye Cumhuriyeti için önemli bir şehir konumunda bulunmaktadır.