İsmini bal peteğinden alan Gömeç, Ulu Önder Atatürk’ün siluetini andıran tepesi ve asırlık çınar ağaçları ile ünlüdür.
İlçe, İzmir-Çanakkale karayolu üzerinde, Burhaniye ile Ayvalık ilçeleri arasındadır. İlçenin Karaağaç Beldesi’nde bulunan Artur-Güvercin, Martı ve Gemi Yatağı Koyları Avrupa Çevre Eğitim Vakfı tarafından “Denize Girilebilirlik Ölçütü” olan Mavi Bayrak ile ödüllendirilmiştir.
Gömeç’in geçmişine yolculuk
Bugünkü Gömeç’in bulunduğu yerdeki ilk yerleşimin ne zaman başladığı kesinlik kazanamamıştır.En eski adı Passawanda’dır. Daha sonraki adı ‘Kisthene’dir. Yerleşim merkezinin kuzeyinde, deniz kıyısında, Erken Tunç Çağı’ndan itibaren kesintisiz yerleşilmiş Kızçiftliği Höyüğü vardır. Burada Prof. Dr. Engin Beksaç önemli incelemeler yapmıştır. Buradan çıkan seramik malzeme, ilçenin M.Ö. 1200’den daha erken tarihlere giden süreçlerden itibaren Ege Adaları ve Batı Ege Kıyıları ile sıkı ticari ilişkide olduğunu anlatmaktadır.
İlçenin değişik kesimlerinde de arkeolojik buluntulara rastlanmaktadır. Bunların en önemlilerinden birine Gömeç ve Ayvalık ilçeleri sınırı yakınlarında Prof. Engin Beksaç tarafından rastlanmıştır. Daha önce de kayıtlarda adı geçen bu yerleşme ve Keremköy çevresinde var olan tüm buluntular ortadan kaldırılmıştır. Ayrıca, yeri bulunamamakla beraber Amasyalı Strabon Pyrrha isimli burun üzerinde Aphrodision (Aphrodite ait bir tapınak) bulunduğunu söyler.
İlçe merkezi 400-500 yıl önce 1 kilometre batıda, Balıbahçe mevkisinde ‘Ağaköy’ adı ile kurulmuş; daha sonra bugünkü yerine taşınarak, Emrutabat adı zamanla Armutova’ya dönüşmüştür. Merkezde yoğun arıcılık yapıldığından, merkeze bal peteği anlamında “Gömeç” adı verilmiştir. Gömeç adı bucak merkezi, Armutova adı ise, tüm bucağın adı olarak kullanılmıştır.
Gömeç I.Dünya Savaşı’nda Yunan işgaline uğramış, 6 Eylül 1922 tarihinde düşmandan kurtarılmıştır. Karaağaç Kasabası, İstiklal Savaşı sırasında Ali Çetinkaya’nın komutasında Karaağaç Cephesi Komutanlığı kurulmuştur.
Gezilecek Görülecek Yerler
Atatürk Kayalıkları: Gömeç Belediyesinin amblemi de olan Atatürk kayaları, Gömeç-Ayvalık karayolunda seyredenlerin hemen dikkatini çeker. Gömeç ilçesinin arka kısmında yer alan yüksek dağların üzerine dikkatlice bakıldığında Atatürk’ün profili görülür.
Koca Çınar: Gömeç’e 8 kilometre uzaklıkta yer alan Ulubeyler Köyü’ndeki Koca Çınar’ın yaşı 850, çevresi 12 metredir.
Kız Çiftliği: İlçe Merkezinin 3 kilometre kuzeybatısında, Edremit Körfezi’nin Antarak Burnu ile Kara Tepe Burnu arasında kalan koyun kıyısında höyük üzerine bulunan tarihi bir çiftlik evi doğal yapısıyla görülmeye değerdir.
Bölgede son yıllarda yapılan çalışmalarda bir takım arkeolojik kalıntı ve buluntular ortaya çıkmıştır. Yapılan yüzey araştırmalarında MÖ. 5. ve 6. yüzyıllara ait keramik parçaları, delikli bir taş balta ve dokuma tezgahı ağırlığı, Roma dönemine ait su kanalları ile Bizans dönemine ait mezarlarda üst örtü olarak kullanılan kiremitler bulunmuştur.
Nasıl gidilir?
İstanbul’a 550, İzmir’e 170, Balıkesir’e 120 kilometre uzaklıktadır.
Yapmadan dönmeyin!
– Atatürk Kayalıklarını görmeden,
– Artur mevkisinde Güvercin, Martı ve Gemi Yatağı Koyları’nda denize girmeden dönmeyin.